Actometer
Inleiding
Deze gids biedt een mooi overzicht van de meest voorkomende actometers in Nederland. Er zijn ook actometers opgenomen in deze gids die niet direct verkrijgbaar zijn op de Nederlandse markt, maar die wel door verschillende organisaties worden gebruikt. De aangeboden informatie biedt een breed overzicht van de belangrijkste kenmerken en waar rekening mee moet worden gehouden bij het kiezen en aanschaffen van zo’n apparaat. Elke actometer wordt apart gepresenteerd. Aan het einde vindt u de link naar de consumentengids waar de belangrijkste kenmerken van alle apparaten overzichtelijk zijn weergegeven.Alle informatie in deze gids is zorgvuldig samengesteld door het NAP op basis van beschikbare informatie uit brochures, persoonlijke communicatie met fabrikanten en wetenschappelijke bronnen. Desondanks kan het zijn dat de informatie incompleet of incorrect is. Als dat zo is, graag contact opnemen met het NAP. Heeft u zelf belangrijke informatie die volgens u zou moeten worden toegevoegd, graag contact opnemen met het NAP.
In deze publicatie kunt u het volgende vinden:
1. Wat is een actometer?
2. Belangrijke kenmerken/begrippen
3. Advies
4. De consumentengids
5. Gebruikte literatuur
1. Wat is een actometer?
Actometers, ook wel accelerometers (versnellingsmeters) genoemd, zijn kleine draagbare apparaatjes met sensoren die versnellingen van bewegende objecten langs een bepaalde referentie-as kunnen meten. Van de objectieve methoden om de fysieke activiteit te meten zijn actometers het meest praktisch, goedkoopst en het minst intensief. Een activiteit of beweging leidt tot versnellingen en vertragingen. Hoe intensiever de beweging, hoe groter de variatie in het versnellingssignaal. Dit signaal wordt omgezet in een getal: counts. Deze kan in verschillende tijdseenheden (seconde, minuut) worden weer gegeven.Ze kunnen op verschillende delen van het lichaam gebruikt worden, zoals pols, been, heup etc. wat het gebruik nog eenvoudiger maakt. Wel dient er rekening te worden gehouden met het feit dat het opgenomen signaal sterk afhankelijk is van de lichaamslocatie van de actometer.
2. Belangrijke kenmerken/begrippen



3. Advies
Geen enkele actometer is perfect. Om een zo goed mogelijk keuze te kunnen maken moet eerst gekeken worden naar het doel waarvoor de actometer aangeschaft wordt en voor welke doelgroep.Als het doel onderzoek is, kan zoveel mogelijk ruwe data een belangrijk kenmerk zijn. In dit geval zijn de actometers met uitgebreide data-mogelijkheden de beste optie. Als de doelgroep minder actieve mensen zijn, zou een actometer die laag intensieve activiteiten goed kan detecteren van groot belang kunnen zijn.
Bij rolstoelafhankelijke mensen is het van cruciaal belang om een actometer te kiezen die op de juiste plek op het lichaam geplaatst kan worden. Er zijn studies beschikbaar die actometers getest hebben op het lichaam, maar ook op het wiel van de rolstoel. Voor deze, maar ook voor alle andere actometers, is het volgende advies om te kijken of ze goed gevalideerd zijn. Validatiestudies zijn te vinden in PubMed en vaak ook op de website van de leverancier. Zoek eerst naar studies die gevalideerd zijn bij dezelfde doelgroep als die van u. Als deze niet beschikbaar zijn, zoek altijd naar andere vergelijkbare doelgroepen. Validatiestudies waarbij DLW (dubbel gelabeld water) als referentie is gebruikt hebben vanwege de hoge betrouwbaarheid de voorkeur boven andere referentiemethoden.
Als het doel van de actometer is om mensen te stimuleren meer te bewegen zijn actometers met een display de betere optie. Op deze manier krijgt de drager meer inzicht in zijn gedrag, en dat kan bijdragen aan een verhoogde motivatie tot bewegen. O
Onderzoeken
laten zien dat de dragers die inzicht hebben op het eigen gedrag meer
bewegen dan dragers zonder deze informatie. In het geval dat het doel is
om metingen te doen die representatief zijn voor het normale dagelijkse
leven zijn de actometers zonder display de betere keuze. Er bestaan ook
actometers die een uitschakelbaar scherm hebben, of ze hebben de
mogelijkheid om door de onderzoeker instelbare informatie op het scherm
te laten zien.
Een ander belangrijk selectiecriterium is gedurende welke periode de actometer gedragen moet worden. De actometers die veel nauwkeurige ruwe data verzamelen zijn over het algemeen actometers die een lagere baterijduur hebben. Deze varieert van 7 dagen tot enkele maanden, afhankelijk van de instellingen. Bij sommige actometers kan de onderzoeker zelf instellen of bijvoorbeeld elke seconde, minuut of uur wordt gemeten. Deze keuzes beïnvloeden de batterijduur.
Een volgend belangrijk kenmerk bij aanschaf van een actometer is het gebruiksgemak. Normaal gesproken zijn actometers op het lichaam bevestigd met behulp van een band makkelijk te gebruiken door de patiënt/drager. Mensen kunnen makkelijk tijdens het douchen of zwemmen de band af en op doen. De actometers die met behulp van een pleister op het lichaam worden geplaatst zijn iets moelijker in gebruik. Mensen moeten goed geïnstrueerd worden over hoe de actometer op de juiste manier kan worden gebruikt. Als de actometer waterdicht is, hoeft deze niet steeds afgenomen te worden en kan continue worden gemeten.
Een ander belangrijk selectiecriterium is gedurende welke periode de actometer gedragen moet worden. De actometers die veel nauwkeurige ruwe data verzamelen zijn over het algemeen actometers die een lagere baterijduur hebben. Deze varieert van 7 dagen tot enkele maanden, afhankelijk van de instellingen. Bij sommige actometers kan de onderzoeker zelf instellen of bijvoorbeeld elke seconde, minuut of uur wordt gemeten. Deze keuzes beïnvloeden de batterijduur.
Een volgend belangrijk kenmerk bij aanschaf van een actometer is het gebruiksgemak. Normaal gesproken zijn actometers op het lichaam bevestigd met behulp van een band makkelijk te gebruiken door de patiënt/drager. Mensen kunnen makkelijk tijdens het douchen of zwemmen de band af en op doen. De actometers die met behulp van een pleister op het lichaam worden geplaatst zijn iets moelijker in gebruik. Mensen moeten goed geïnstrueerd worden over hoe de actometer op de juiste manier kan worden gebruikt. Als de actometer waterdicht is, hoeft deze niet steeds afgenomen te worden en kan continue worden gemeten.
Conclusie
Zoek een actometer die goed gevalideerd is op een vergelijkbare doelgroep en kijk goed naar de kenmerken die het best bij de doelgroep passen. Tegenwoordig zijn er steeds meer organisaties die actometers gebruiken. U kunt altijd contact opnemen voor verdere informatie om te bepalen of de actometer echt de goede keuze voor uw doelgroep is.Tevens kunt u contact opnemen met het NAP via de email: nutritionalassessmentplatform@gmail.com
Auteurs
Heidi Zweers, Elitsa Noom, Wesley Visser en Sigrid Amstelveen
Referenties:
- Activ8all. (z.d.). Activ8 Professional Activity Monitor. Geraadpleegd op 8 januari 2020, van https://www.activ8all.com/product/activ8-professional-activity-monitor/
- Activinsights. (z.d.). Compare products. Geraadpleegd op 12 januari 2020, van https://www.activinsights.com/products/geneactiv/compare-products/ Decraene, N. (2006).
- Bewegingsanalyserende electronica voor medische doeleinden. Geraadpleegd op 12 januari 2020, van https://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/311/929/RUG01-001311929_2010_0001_AC.pdf
- Bussmann, J.B.J., Ambtman, P. den, Horemans, H.L.D., & Nooijen, C.F.J. (2012). Het meten van fysieke activiteit en sedentair gedrag: de eerste stap in de ontwikkeling van een innovatief, breed-toepasbaar instrument. Rotterdam: ErasmusMC Universitair Medisch Centrum, Afdeling Revalidatiegeneeskunde & Fysiotherapie.
- Maastricht instruments. (z.d.). Activity monitoring & coaching.
- Pam. (2016). Pam AM400 Commercial Specification.
- Pamcoach. (z.d.). Het product. Geraadpleegd op 8 januari 2020, van https://www.pamcoach.com/index.php?pid=3
- Plasqui, G., & Westerterp, K. R. (2007). Physical activity assessment with accelerometers: an evaluation against doubly labeled water. Obesity, 15(10), 2371-2379. Geraadpleegd op 12 januari 2020, van https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1038/oby.2007.281
- Procarebv. (z.d.). Actigraph wGT3X BT accelerometer. Geraadpleegd op 8 januari 2020, van https://www.procarebv.nl/product/actigraph-wgt3x-bt-accelerometer/
- Schrack JA, Cooper R, Koster A, Shiroma EJ, Murabito JM, Rejeski WJ, et al. (2016). Assessing daily physical activity in older adults: unraveling the complexity of monitors, measures, and methods. Geraadpleegd op 17 september, van https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4945889/
- Yang C.C., Hsu Y.L. (2010). A Review of Accelerometry-Based Wearable Motion Detectors for Physical Activity Monitoring. Sensors. Geraadpleegd op 17 September 2019, van https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3231187/